Moet de Koning binnenkort box 1 inkomstenbelasting gaan betalen?
Demissionair minister-president Mark Rutte zei daar vandaag het volgende over: ‘Daar zou ik helemaal niet tegen zijn, alleen dat is ontzettend complex. (…) Ik vind het ook geen bezwaar als het wel zou gebeuren hoor. Maar het is ontzettend complex. Want je moet een nieuw nettosalaris gaan bruteren, je krijgt te maken met aftrekposten. (…)’(1)
In dit stuk bespreek ik eerst welke leden van het Koningshuis in 2024 allemaal een grondwettelijke uitkering ontvangen en hoeveel euro zij daarmee verdienen. Tevens bespreek ik de inkomstenbelasting van de leden van het Koningshuis als ze geen vrijstelling zouden hebben over hun inkomstenbelasting.
Artikel 40 van de Grondwet en de Wet financieel statuut van koninklijk huis bepalen dat de Koning en enkele andere leden van het Koninklijk Huis een grondwettelijke uitkering krijgen van het Rijk. Op deze grondwettelijke uitkering hoeven zij verder geen inkomstenbelasting te betalen. (Nb: Artikel 40 Grondwet regelt nog meer fiscale vrijstellingen voor de Koning maar daar wordt in dit stuk verder geen aandacht aan besteed.)
De leden van het Koninklijk Huis die in 2024 recht hebben op zo’n wettelijke uitkering zijn: Koning Willem-Alexander, prinses Beatrix, koningin Maxima en kroonprinses Amalia. De uitkering bestaat uit een A en een B-component. De A-component is hun (privé) inkomen en de B-component is bedoeld voor personele en materiële uitgaven.(2)
Voor 2024 zijn de volgende bedragen geraamd:
Nota bene: Kroonprinses Amalia liet in 2021 weten dat ze haar (grond)wettelijke uitkering (zolang ze studeert en zolang ze geen hoge kosten maakt) zal terugstorten aan de Staat. Zij stort dus in 2024 1.831.000 euro terug aan de staat.
Stel nu dat de Koning, de Koningin, Prinses Beatrix en Kroonprinses Amalia belast worden volgens de regels van box 1 inkomstenbelasting; hoeveel inkomstenbelasting zouden ze dan moeten betalen op hun A-component?
Ik heb alle A-componenten van de koning, de koningin, de prinses en kroonprinses door een online rekenhulp gehaald. En dan kom je op de volgende bedragen uit.
1. De Koning:
De Koning zou – als hij die grondwettelijke vrijstelling niet had – het volgende betalen in box 1 over zijn inkomen:
Bij een bruto jaarinkomen van 1.086.000 euro zou koning Willem-Alexander volgens box 1 inkomstenbelasting dus 528.106 euro belasting betalen en dan zou hij dus een belastingdruk hebben van 48,6 %.
2. Koningin Maxima
Bij koningin Maxima is dat het volgende:
Bij een bruto jaarinkomen van 431.000 euro zou koningin Maxima volgens box 1 inkomstenbelasting in 2024 dus 203.881 euro belasting betalen en dan zou zij dus een belastingdruk hebben van 47,3 %.
3. Prinses Beatrix:
En bij prinses Beatrix is dat het volgende:
Bij een bruto jaarinkomen van 614.000 euro zou Prinses Beatrix volgens box 1 inkomstenbelasting in 2024 dus 294.466 euro belasting betalen. En dan zou zij dus een belastingdruk hebben van 48 %.
4. Kroonprinses Amalia:
Als kroonprinses Amalia haar uitkering wel zou ontvangen, dan zou zij over haar A-component het volgende aan inkomstenbelasting moeten betalen:
Bij een bruto jaarinkomen van 322.000 euro zou kroonprinses Amalia volgens box 1 inkomstenbelasting in 2024 dus 149.926 euro belasting betalen en dan zou zij dus een belastingdruk hebben van 46,6 %.
Dit zijn dus gigantische bedragen waar vrij veel box 1 belasting over betaald zou moeten worden. Ik verwacht dan ook niet dat ze op korte termijn zoveel belasting (moeten) gaan betalen. Zoals demissionair minister-president Mark Rutte ook zei: ‘Ik vind het ook geen bezwaar als het wel zou gebeuren hoor. Maar het is ontzettend complex. Want je moet een nieuw nettosalaris gaan bruteren, je krijgt te maken met aftrekposten. (…)’
Mocht die grondwetswijziging dus doorgaan, dan zijn er denk ik twee mogelijkheden: 1. Bovenstaande leden van het Koninklijk Huis krijgen dan veel meer salaris zodat hun belastingdruk enigszins wordt opgevangen. Of 2: Deze leden krijgen een apart belastingtarief voor de inkomstenbelasting. Als ik de Koning was, dan zou ik nu al keihard gaan sparen.